تراريوم تراريوم در لغت به معني باغ شيشه¬اي است يعني ظرفي دربسته از جنس شيشه¬ يا پلاستيك شفاف، كه درون آن گياهان سازگار با يكديگر پرورش داده مي¬شوند.گياهان درون ظروفي از جنس شيشه يا ديگر مواد شفاف احاطه مي¬شوند كه تماس آنها با هواي بيرون غيرممكن يا بسيار محدود مي¬باشد، به همين دليل محيط داخل تراريوم ريز اقليمي است با رطوبت بالا كه امكان پرورش بسياري از گياهان حساس به خشكي را كه در شرايط معمولي امكان¬پذير نيست ميسر ¬مي¬سازد. اين محيط با توجه به ويژگيهاي يك گلخانه كه فضاي مرطوب و ايده¬آلي براي رشد گياهان فراهم مي¬كند، طراحي شده است و متناسب با ابعاد آن امكان قرار دادن انواعي ازگلها و گياهان در اندازه¬هاي كوچك و بزرگ را در كنار هم فراهم مينمايد و چون رطوبت فضاي داخل آن در يك چرخه حفظ مي¬شود به توجه بسيار كمي نياز دارد. آب تبخير شده از سطح برگ گياهان به صورت قطرات آب بر روي ديواره ظرف مي¬نشيند و به تدريج روي ديواره به سمت پايين حركت كرده و وارد خاك مي¬شود، وجود اين چرخه آب در تراريوم باعث مي¬شود كه گاهي تا هفته¬ها نياز به آبياري نباشد. گاهي از ظروف شيشه¬اي بزرگ نيز براي تراريوم استفاده مي¬شود كه در اين حالت مي¬توان يك باغ كوچك طراحي و ايجاد نمود و به كمك سنگريزه و قطعات كوچك سنگ و يا حتي فرم دادن بخشي از خاك درون تراريوم به صورت تپه بر زيبايي آن افزود. توجه داشته باشيد به علت خطر پوسيدگي هيچ¬گاه درون تراريوم از چوب استفاده نكنيد. كاربرد ديگر آن اين است كه مي¬توان از آن براي پرورش انواع گياهاني كه در محيط طبيعي منازل نگهداري از آنها امكان ندارد استفاده نمود . تراريوم جايگزين مناسبي براي يك دسته گل كه اصولاً مردم در مناسبت¬هاي مختلف بعنوان هديه به همديگر مي¬دهند مي¬باشد كه علاوه بر زيبايي و طراحي جذاب داراي ماندگاري و دوام بيشتري است. ظروف تراريوم ظروف تراريوم مي¬توانند در باز يا بسته باشند. از آن جمله مي¬توان به ظروف آماده تراريوم موجود در بازار، آكواريوم، پارچ دهان گشاد، تنگ ماهي، شيشه مربا و يا ظروف شيشه¬اي در طرح و شكلهاي گوناگون اشاره نمود. اين ظروف با توجه به شكل آنها به سه دسته ذيل قابل تقسيم هستند: • محفظه¬هاي چهارگوش • جامها و محفظه¬هاي دهان گشاد و ظروف گرد • بطريها و ظرفهايي كه دهانه تنگ دارند و كشت گياهان درآنها به سختي انجام مي¬گيرد و نيازي به درپوش ندارد. براي افراد مبتدي، پيشنهاد مي¬شود كه از ظرف بزرگ و درباز مانند آكواريوم استفاده كنند زيرا كاركردن داخل آنها بسيار آسان است. پس از كسب تجربه مي¬توانند ظروفي كه دهانه آنها كوچك است و بايد از چوبهاي بلند و يا بيلچه براي كاشت گياهان استفاه نمود، بهره گيرند. اگر تراريوم ظرفي با دهانه بزرگ و فاقد درب باشد اين مزيت را دارد كه كمتر دچار بيماري مي¬شود اما بايد آن را آبياري كرد تا خاك آن خشك نشود. ظرف انتخابي بايد سالم و فاقد ترك يا خراشيدگي باشد و قبل از استفاده حتماً با آب داغ يا مايع شوينده تميز شود. بطور كلي ظروف چهار گوش براي تراريوم به دليل سهولت انجام كار بسيار مناسب هستند. اندازه آنها برحسب سليقه، نوع كار، فضا و اندازه گياه متفاوت مي¬¬باشد. ازطرفي وقتي ظروفي مانند تنگ ماهي، جامهاي دهانه گشاد و يا حبابهاي شيشه¬اي براي تراريوم استفاده مي¬شوند منظره جالبي دارند ضمن آن كه به خاطر داشتن انحنا در قسمت مياني فضاي كافي براي رشد گياهان جوان دارند.استفاده ازظرفهاي دهانه تنگ يا بطريها به دليل سختي كار مرسوم نيستند. انتخاب گياه انتخاب گياه از اهميت زيادي برخوردار است و گياهاني كندرشد بهترين گزينه هستند. نيازهاي گياه از جمله آب، نور، تغذيه و همچنين سازگاري گونه¬هاي انتخابي نبايد فراموش شوند. با اين وصف انتخاب گياهان با ارتفاع، شكل و رنگ متفاوت منظره¬ زيبايي ايجاد مي¬كند. از جمله گياهاني كه مي¬توان در تراريوم استفاده نمود عبارتند از: بگونيا، پرسياوشان، فيلودندرون، بنفشه آفريقايي ، برگ¬بيدي ،فيتونيا، پپروميا، گل¬سنگ. بستر كشت بستر كشت شامل سه لايه زير است : 1- لايه زهكش، پوكه معدني و يا سنگ ريزه¬ مناسبترين مواد براي اين لايه مي¬باشند. حضور اين لايه از اشباع بيش از حد خاك كه باعث پوسيدگي ريشه و از بين رفتن گياهان مي¬شود ممانعت مي¬كند. با توجه به اندازه تراريوم انتخابي ضخامت اين لايه بايد بين 5/7-5/2 سانتيمتر باشد. 2- لايه مياني، يك لايه نازك از قطعات يا پودر ذغال است كه به پاكسازي هواي داخل تراريوم و جذب بوي نامطبوع به هنگام تجزيه مواد آلي كمك مي¬كند. 3- لايه فوقاني، گياه در واقع در اين لايه مي رويد و نبايد خاكي خيلي حاصلخيز و غني باشد زيرا خاك غني باعث تسريع رشد گياهان و از بين رفتن هماهنگي مجموعه مي¬شود. مخلوطي از دو قسمت كمپوست، يك قسمت تورب و يك قسمت خاك لوم و يا يك قسمت شن درشت، يك قسمت هوموس و دو قسمت خاك معمولي كه به طور يكنواخت روي سطح پخش مي¬شود. نكته: اگر بتوانيد از يك لايه خزه بين لايه مياني و فوقاني استفاده كنيد از وارد شدن ذرات خاك به لايه زهكش و مسدود شدن حفرات آن جلوگيري خواهيد نمود. توجه : كليه وسايل و مواد مصرفي بايد ضد عفوني شده باشند. گياهان مناسب براي تراريوم گياهان مناسب براي تراريوم را به دو گروه عمده مي¬توان تقسيم نمود. الف: گياهان كويري: انواع كاكتوس¬ها گياهان گرمسيري: انواع گياهان برگ‌ پهن همچون: انواع بگونيا، بنفشه آفريقايي، برومليا ،پوتوس، پپروميا، پيله¬آ، پرسياوشان، سرخس، سانسوريا، انواع عشقه، فيتونيا، كروتون، نيدولاريوم، مارانتا، فيكوس و گونه¬هايي از اريكا كه بايد متناسب با ابعاد تراريوم انتخاب شوند. گياهان با برگهاي رنگي جلوه¬اي خاص به تراريوم مي¬دهند. در انتخاب گياه براي تراريوم (باغ شيشه¬اي) بايد دقت شود كه گياهان از نظر نياز آبي و نوربا يكديگر سازگار باشند. مراقبت تراريوم را مرتب كنترل نماييد. اگر مقدار قطرات آب روي ديواره تراريوم بيش از حدزياد شده است درب تراريوم را باز كنيد تا علاوه بر كاهش ميزان رطوبت هواي داخل آن نيز تهويه شود. يك تراريوم در بسته هفته¬ يا ماهي يكبار به آبياري نياز دارد ، آن هم زماني كه هيچ آبي روي ديواره تراريوم مشاهده نشود. توجه داشته باشيد كه تراريوم هيچ محلي براي زهكش آب اضافي ندارد لذا از آبياري بيش از حد پرهيز كنيد. آب اضافي باعث رشد كپكها و قارچ ها مي¬شود. توصيه¬ها - هيچگاه تراريوم را در مقابل نور مستقيم خورشيد قرار ندهيد. - انتخاب گياه مناسب در موفقيت كار نقش بسزايي دارد. - گياهان تراريوم بايد متراكم و كند رشد باشند و بتوانند در شرايطي مشابه گياهان پيراموني خود رشد كنند. - از خاك هاي فاقد هرگونه آلودگي استفاده كنيد تا احتمال بروز آفات و بيماريها به حداقل كاهش يابد. - هرگونه اقلام جانبي همچون سنگ كه در تراريوم مورد استفاده قرار مي گيرند بايد حتماً با آب گرم و صابون شسته شوند. - حتماً گياهان را قبل از كاشت به دقت بررسي كنيد كه عاري از هرگونه آفت يا بيماري باشند. - پس از خارج نمودن گياهان از داخل گلدان و قبل از كاشت آنها داخل تراريوم خاك موجود در توپ ريشه راتكان ندهيد و اجازه دهيد متراكم باقي بماند تا گياه رشد سريع نداشته باشد.